Neredeyse hepimizin başına gelmiştir: İşimiz çeşitli nedenlerden ötürü artık bizi tatmin etmez, bize göre değildir.
Her sabah mutsuz uyanır, müthiş bir yılgınlıkla başlarız güne. Bu sırada her gün kafamızda başka bir iş yapma düşünceleri geçer.
Düşünürüz düşünmesine ama kendimizi bilinmedik yollara atmak için konfor alanımızı terk etme stresi de birçoğumuzu ilk adımı atmaktan alıkoyar.
Ancak iyi bir haberim var:
Doğru zihinsel modelleri kullanabilirsek, bize daha fazla öz kontrol ve kararlarımızda daha fazla güven verecek muhteşem kapılar açabilirler.
Çünkü zihinsel modeller, çıktığımız yolda bize daha az pişmanlık ve daha fazla tatmin getireceklerdir.
Hadi gelin o zihinsel modellerin neler olduğuna bakalım.
1- Kendinizle Gerçek Bir İletişim Kurun.
Hangi değişikliği yapacağımıza bir türlü karar verememizin veya o değişiklikten bir türlü emin olamamızın en büyük nedeni kendimizle iletişime geçmemek. Ve tabi bir de hayattan ne istediğimizi bilmemek.
Hayattan tam olarak ne almak istediğimizi bilmeden yapacağımız değişiklik ne kadar doğru olabilir ki?
Ne istediğinizi ifade etmeye başladığınızda, kariyeriniz için kendinize net bir amaç vermiş olacaksınız. Yolda uzun süre kalmak daha kolay olacak çünkü yaptığınız her şeyin sizi olmak istediğiniz yere götürdüğünü bileceksiniz.
Nereye varmak istediğinizi belirledikten sonra, bulunduğunuz yere geri dönmenizi öneriyorum.
Sondan başlayın ve sizi nelerin oraya ulaştırabileceğini dikkatlice değerlendirin.
Örneğin, isteğiniz her gün işe mutlu ve heyecanlı uyanmak kadar basit bir şey olabilir.
Bunun gerçek olması için neyin doğru olması gerekiyor?
Evden mi çalışıyorsunuz?
Yaratıcı bir iş yapmaya hazırlanırken sessizce bir fincan kahve mi içiyorsunuz?
Değerlerinizle uyumlu projeler üzerinde mi çalışıyorsunuz?
Dünyayı daha iyi bir yer haline getirmeye katkıda bulunuyor musunuz?
Yoğun, işbirliğine dayalı bir ekip ortamında mısınız?
Bu tersine çevirme egzersizini yapmak, başarıya ulaşmanız için gereken unsurları belirlemenize yardımcı olacak.
Hangi Yeteneklere Sahibim ve Bunları Başka Nerelerde Kullanabilirim?
Bir başka yapmanız gereken şey, hali hazırda sahip olduğunuz becerilerin değerlendirmesini yapmak. Böylece hangi özelliğinizi başka bir amaca uygun hale getireceğinizi bileceksiniz.
Eksaptasyon kavramını hatırlayalım: Belli bir amaç için evrimleşen yapının zaman içinde yepyeni bir işlev edinerek yararlı olmaya devam etmesidir. ( Dilin yeme-içme dışında konuşma işlevinde işe yaraması, tüyler uzun mesafelerde uçabilen kuşlar için çok önemli aerodinamik özelliklerden olsa da tüy yapısının ilk olarak uçma yetenekleri olmayan dinozorlarda evrimleşmesi…)
Ve tarihe baktığımızda bir amaç için icat edilen ve daha sonra tamamen farklı bir şeyin temeli haline gelen teknoloji veya araç örneklerinin ne kadar çok olduğunu görürüz.
Mesela o çıtlatmaya bayıldığımız balonlu naylonlar ilk olarak duş perdeleri için malzeme olarak kullanılıyordu.
Veya oyun hamurları aslen duvarlardaki kömür islerini temizlemek için tasarlanmıştı.
Biz de aslında yıllar içinde oluşturduğumuz deneyimin ne kadar çok yönlü olduğunu çoğu kez fark edemiyoruz.
Dolayısıyla yeteneklerinize, bilgilerinize, tecrübelerinize bakarak her biri için şunu sormalısınız:
Bu başka ne için kullanılabilir?
2- Çevreyi Değerlendirin.
Bir işin bizim için ne kadar iyi veya kötü olduğunu o işi yapana kadar bilmek zordur.
Ama o işin bizim için uygun olup olmadığını belirlemek için haritalardan yararlanabiliriz.
Örneğin, bir aktör olma gerçeği sadece onları gördüğünüz yıldızlı film ve dizilerden ibaret değil. İşin içinde reddedilen seçmeler var, yoğun rekabet ve iş güvencesizliği var, gece yarısı setleri var…
Bir reklamcı olmak sadece müthiş fikirler üretmeyi barındırmıyor. Aynı zamanda uykusuz geceler, fikir çatışmaları, hafta sonları dahil çalışma gereksinimi var.
Hayalinizdeki işin daha kapsamlı bir haritasını çıkarmak için araştırmanızı mümkün olduğunca geniş bir örneklem üzerinde yapın.
İstediğiniz işi yapan insanlarla konuşun. O işi bırakanlarla konuşun. Doğru bir resim elde etmeye çalışın.
Sonuçta çok az iş tek boyutludur.
Demem o ki; sırf hikaye anlatmak istediğiniz için yazar olmak, yemek yapmayı sevdiğiniz için bir restoran açmak ya da sadece dışarıda olmayı sevdiğiniz için peyzaj tasarımcısı olmak iyi bir fikir olmayabilir.
Evet hiçbir şeyden %100 tatmin olamayacağız, ama o alan hakkında önceden öğrenebileceğiniz kadar çok şey öğrenmek için zaman ayırdığımızda, kariyer değişikliğimizden memnun olma şansımız çok daha yüksek olur.
"Ustalık" kitap özetine göz atın!
3- Doğru Bir Plan Oluşturun.
Hangi yöne gittiğinizi biliyorsunuz ve harika bir yeni kariyer yolu belirlediniz.
Şimdi ne olacak?
Planlama, kariyer değişiminin çok önemli bir bileşenidir.
Bazen yeni bir tepeye tırmanmak için bir tepeden aşağı inmeniz gerekir.
Biz ise çoğu zaman hızlıca daha yükseğe çıkmak isteriz ya da en azından yanal bir hareket yapmak isteriz. Hatta aşağı inmeyi geri adım atmak olarak algılarız.
Öz değerimizi maaşımıza bağlamamız ve bu nedenle bize şu anda kazandığımız kadar ödeme yapmayacak fırsatları reddetmemiz yaygın bir sorun.
Aynı şey iş unvanları için de geçerli; kimse kırklı yaşlarının ortalarında tekrar junior olmak istemez.
Ama vadiyi yürüyerek geçmezsek bir sonraki zirveye ulaşmamız imkansız.
Bu yüzden aşağı doğru attığımız adımların aynı zamanda bizi ileriye götürecek doğru adımlar olduğu fikrini benimsememiz gerekiyor.
Aktivasyon enerjisi, sürekli değişim için gereken gerçek çabayı düşünmenizi gerektirdiğinden, planlama aşamasında kullanılacak harika bir model.
Sadece bir değişiklik yapmak için değil, aynı zamanda yeni kariyerinize ulaşana dek geçecek süre için de bir plan yapmalısınız.
Yeniden eğitim almanız veya maaş kesintisi yapmanız gerekirse, bankada size yetecek kadar paranız var mı?
Yepyeni bir kariyer edinmenin zorluklarını aşmanıza yardımcı olacak duygusal desteğe sahip misiniz?
Tıpkı yangınların bir kibrit ve bir kütük ile başlamaması gibi, şimdi ile istediğiniz sonuç arasında neye ihtiyacınız olduğunu planlamanız gerekir.
Kibrit alevinin kütüğün alev almasını sağlaması için neye ihtiyacınız var?
İlk adımı attıktan sonra, gitmek istediğiniz yönde ilerlemenizi sağlamak için daha başka nelere ihtiyacınız olacak?
Tüm Bunları Yaptıktan Sonra: Bayes Kumarhanesi
Kendinizle temasa geçtikten, tüm araştırmalarınızı yaptıktan, olası yolları belirledikten ve bunları sonuna kadar götürmek için planlarınızı tamamladıktan sonra bile karar vermek zor olabilir.
O kadar çok fikirle karşılaşmak sizi bunaltabilir.
Gerçek şu ki, kariyer değişikliği söz konusu olduğunda, genellikle mükemmel bir karar yoktur.
Muhtemelen birden fazla seçeneğiniz var ve ne seçerseniz seçin, çok fazla iş gerekecek.
Kullanabileceğiniz son model; olasılıksal düşünmedir.
Hadi bir Bayes kumarhanesi kullanalım.
Bayes teoremi, Thomas Bayes tarafından bulunan, bir şeyin ileride olma olasılığını, şimdiki denemelerde olmama frekansından hesaplamayı hedef alan matematiksel bir yöntem.
Bayes kumarhanesi ise rulet gibi bir kumarhane oyununda belirli bir sonuç için ne kadar bahse gireceğinizi ölçtüğünüz bir düşünce deneyi.
Diyelim ki kariyer değişikliğinizi araştırırken, bunu iki seçeneğe kadar daralttınız.
Bir yıl sonra daha iyi bir seçim olacağı konusunda hangisine bahse girersiniz? Ve oradan ne kadarla ayrılırsınız?
Siyaha 1000 TL bahse girerseniz, muhtemelen yaptığınız araştırmaya yeniden göz atmanız gerekir. Belki gidip daha fazla insanla konuşmalı veya düşüncelerinizi genişletmelisiniz.
Kırmızıya binlerce TL yatırmaya hazırsanız, bu muhtemelen sizin için doğru karardır.
Bu düşünce deneyinde, bahis yaptığınızı hayal etmeniz önemli.
Banka hesabınızdaki parayı hayal edin. Onu çekip fiziksel olarak masaya koyduğunuzu hayal edin.
Belirli bir kariyer seçimiyle ilgili olarak bahse girmeye ne kadar istekli olduğunuz, bu seçimin sizin için ne kadar iyi olabileceği hakkında çok şey söylüyor.
Olasılığa dayalı düşünme, geleceğin bir tahmincisi değil.
Herhangi bir büyük kariyer hamlesinde, pek çok bilinmeyen vardır. Herhangi bir seçimin doğru olacağının garantisi yoktur.
Bayes kumarhanesi sadece şu anda sahip olduğunuz bilgilere dayanarak düşüncelerinizi ölçmenize yardımcı olur.
Sonuç olarak;
Kariyer değişikliği, hayatta yapacağımız en büyük hamlelerden birisi.
Ancak asla göz korkutucu olması gerekmiyor.
Zihinsel modelleri kullanmak, hem gitmek istediğimiz yönü hem de oraya ulaşmak için izleyebileceğimiz yolu bulmamıza ve olmak istediğimiz kişiye yaklaşmamıza yardımcı olabilir. Bir deneyin, derim.
Ve kariyer değişikliğiniz için bir mentor desteği almak isterseniz, bana buradan ulaşabilirsiniz.
***
Benzer içeriklerden ilham almak ve büyüme yolculuğunuzda hızlanmak isterseniz, hemen buradan ücretsiz bültenimize üye olabilirsiniz.
Comentários